Tổ yến già hay yến non tốt hơn? Định nghĩa, so sánh và cách phân biệt. 

Tổ yến già và tổ yến non là gì? Làm cách nào để phân biệt? Tổ yến già hay yến non tốt hơn? Khi mua tổ yến, bên cạnh việc phân biệt yến thật yến giả, sự khác biệt giữa các loại yến, tai yên, thì “độ tuổi” của yến cũng là một trong những yếu tố bạn nên cân nhắc. Bởi yến già hay non, không chỉ ảnh hưởng đến khẩu vị mà còn cả giá trị dinh dưỡng.

Vậy đâu là sự khác biệt giữa 2 loại yến này? Cùng Sanosa tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

3 mốc thời gian thu hoạch của tổ yến

Tổ yến non và tổ yến già là khái niệm được định nghĩa bởi thời điểm thu hoạch. Trước khi phân biệt 2 khái niệm tổ yến già, tổ yến non, trước hết hãy bắt đầu từ quá trình hình thành của tổ yến. 

Như bạn đã biết, yến sào là tổ của chim yến được xây bằng nước bọt để làm nơi đẻ trứng, ủ ấm và bảo vệ chim non trong giai đoạn đầu đời. Trung bình quá trình dệt này kéo dài từ 30-35 ngày. Nếu mọi chuyện suôn sẻ, chim mái sẽ đẻ trứng vào khoảng 1 tuần sau đó và tiến hành ấp trứng từ 22-28 ngày. Sau khi nở, chim non sẽ tiếp tục “lưu trú” tại tổ yến dưới sự chăm sóc của ba mẹ, và chỉ rời tổ sau 40-50 ngày tuổi. 

Chính vì thế mà tổ yến có thể thu hoạch được ở nhiều mốc thời gian khác nhau: thu hoạch trước khi chim yến đẻ trứng (yến non), thu hoạch sau khi đẻ trứng – trước khi chim ấp trứng, và thu hoạch sau khi chim non rời tổ (yến già). Mỗi thời điểm thu hoạch sẽ mang đến những tác động khác nhau về độ sạch, giá trị dinh dưỡng và kích thước của tổ yến/ sợi yến.

Tổ yến non có tốt không? Phân biệt, ưu điểm và hạn chế!

Tổ yến non là gì?

Tổ yến non là tổ yến được thu hoạch trước khi chim yến đẻ trứng – thường rơi vào 1 tháng đầu tiên kể từ khi chim yến bắt đầu bện tổ. Có nhiều lý do đằng sau thời điểm thu hoạch này: có thể là do chim yến bỏ dở việc xây tổ do vị trí không hợp, hoặc nguồn thức ăn ngoài tự nhiên trở nên khan hiếm hoặc chủ nhà nuôi chủ động thu hoạch. 

Ưu điểm của các tổ yến non là khá sạch, ít lông và phân chim do chim yến chưa sinh con và chim non chưa sinh hoạt trong tổ. Lúc này tổ yến khá mảnh và nhẹ, đồng thời cực kỳ phù hợp cho hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện ở trẻ. Thời gian ngâm và chưng nở của tổ yến non cũng thấp hơn so với các loại yến khác.

Tuy vậy, yến non cũng mang đến nhiều hệ lụy đi kèm. Nếu là chim yến chủ động bỏ dở quá trình làm tổ thì không nói. Do quá trình bện tổ thường rất lâu, mỗi đêm chỉ dệt được tối đa 1mm, nếu chủ động thu hoạch tổ yến non sẽ khiến chim yến không có tổ đẻ trứng, không kịp dệt lại và đôi lúc phải đẻ nhờ sang các tổ khác. Nếu quá trình này lặp lại, sang những năm tiếp theo rất khó có chim yến quay lại làm tổ.

Vì vậy các nhà yến lâu năm, hướng tới quá trình nuôi bền vững và thuận tự nhiên thường rất hiếm thu hoạch tổ yến “trước giờ”. Đó cũng là lý do vì sao yến non thường khá hiếm và đôi lúc thường được bán với giá cao hơn so với yến già.

Ngoài ra sợi tổ yến non cũng chưa dày như tổ yến già nên khi chưng dễ bị nhão hoặc tan một phần, đôi lúc dễ bị lẫn với các sản phẩm tẩm độn. Ngoài ra đối với những ai đã quen vị dai, sần sật của yến nói chung thì có thể sẽ không thích sợi của yến non.

Còn xét về công dụng, liệu tổ yến non có tốt như lời đồn không, có thể nói yến nong không quá khác biệt với các tổ yến già về hàm lượng dinh dưỡng. Nhìn chung yến non là sản phẩm khá tốt cho chăm sóc gia đình, bồi bổ sức khỏe nhưng không quá khác biệt nếu so về lợi ích dinh dưỡng so với các sản phẩm yến sào nói chung.

Tổ yến già là gì? Ưu điểm và hạn chế!

Tổ yến già là tổ yến thu hoạch khi chim non đã rời tổ. Đây cũng là phần lớn các sản phẩm được bán trên thị trường hiện nay. So với tổ yến non thì yến già thường dày và cứng hơn do chim yến vẫn tiếp tục đắp thêm nước bọt trong quá trình đẻ và ấp trứng. Bởi vậy ưu điểm của các tổ yến dạng này là sợi to, nặng tổ, và có giá trị dinh dưỡng cao.

Tuy vậy nhược điểm thấy rõ của các tổ yến già là đây là tổ yến đã qua sử dụng nên sẽ thường trộn lẫn khá nhiều lông chim và tạp chất, cặn bẩn nên khi sử dụng cần tốn nhiều thời gian làm sạch, độ hao hụt cũng cao, đặc biệt khi chưa quen tay trong việc lặt lông, làm sạch.

Cách phân biệt tổ yến già và tổ yến non

Với tổ yến thô thì yến già và yến non không quá khó để phân biệt. Bạn có thể phân biệt nhanh 2 loại yến này thông qua màu sắc, kích cỡ và mùi vị.

• Màu sắc: yến non thường có màu trắng sáng trong khi yến già sẽ hơi ngà ngà vàng.
• Kích cỡ: tổ yến già thường to hơn, được dệt nhiều lớn, phần chân yến và thành tổ thường dày gấp đôi so với tổ yến non. Trong khi tổ yến non khá mỏng và nhẹ, có thể dễ dàng thấy sự khác biệt khi đặt 2 sản phẩm cạnh nhau.
• Mùi vị: yến non thường có mùi thơm hơn, còn tổ yến già thì tanh hơn do có lẫn tạp chất trong quá trình sinh trưởng của chim non. 

Tổ yến già hay yến non tốt hơn?

1 tai yến già sẽ nặng và dày dặn hơn 1 tai yến non. Tuy vậy, tính trên 1 gram yến thì hàm lượng dưỡng chất của yến già và yến non gần như không mấy khác biệt. Nên nếu so về dưỡng chất thì cả 2 có giá trị tương đương vì có chung 1 thành phần – nước dãi yến. 

Yến già và yến non khác biệt phần lớn ở độ dày sợi yến. Điều này dẫn tới sợi yến non dễ bị bở, nát, hao hụt dưỡng chất hơn trong quá trình chưng nấu do tác động nhiệt nếu cứ chưng theo thời gian và nhiệt độ của tổ yến già (khoảng 15-20 phút với lửa thấp hơn 80 độ C). Trong khi đó sợi yến già thường bền nhiệt hơn. Sợi yến già khi chưng cũng to hơn, ăn sần sật và được cho là ngon miệng, có cảm giác nhai hơn so với sợi mảnh của yến non.

Bù lại, tổ yến non lại khá phù hợp cho việc bồi dưỡng sức khỏe ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé suy dinh dưỡng, tiêu hóa kém, đề kháng yếu, thường xuyên ốm vặt. Yến già thì phù hợp với người lớn và những trẻ có hệ tiêu hóa đã hoàn thiện hơn.

Vì vậy nên mua yến già hay yến non, câu trả lời phụ thuộc phần lớn ở khẩu vị và đối tượng. 

Bên cạnh các lợi ích về mặt dinh dưỡng và khẩu vị, vấn đề nhân văn cũng là một yếu tố đáng quan tâm. Trong thị trường yến, chỉ cần có cung tất có cầu. Yến non do hiếm nên thường bán với giá cao hơn nên cũng là một trong những yếu tố thúc đẩy nhiều nhà nuôi “kiếm lợi trước mắt” mà đi ngược với mục đích ban đầu khi xây nhà yến – 1 nơi để yến về làm tổ an tâm hơn và chỉ thu hoạch những gì còn sót lại sau quá trình sinh sản và chăm con của chim yến. 

Thế nên mua yến non sẽ đồng nghĩa với việc khiến chim yến không có tổ đẻ trứng sau khi đã tốn cả tháng trời dày công bện tổ. Nếu không phải tình trạng tất yếu, bạn nên cân nhắc về việc có nên tìm mua, săn lùng yến non hay không!

Có thể bạn quan tâm:

• 5 cách phân biệt yến thật giả đơn giản, hiệu quả
• Nên mua yến chưng sẵn hay tự chưng tốt hơn
• Ngày nào cũng ăn yến sào có tốt không