Kinh nghiệm mua yến sào: nên mua yến đảo hay yến nhà? Đâu là lựa chọn dinh dưỡng, kinh tế hơn?

Một trong những kinh nghiệm mua yến sào ai cũng cần biết đó là xác định nguồn gốc yến. Yến thật thường đến từ 2 nguồn chính – yến đảo và yến nhà, mỗi loại hình có những lợi ích riêng tuy nhiên vẫn thường bị truyền thông sai lệch, gây nhiều hiểu nhầm về dinh dưỡng, chất lượng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt yến đảo và yến sào theo góc nhìn trực diện, khách quan nhất. Cùng dành chút thời gian tìm hiểu nhé!

Phân biệt yến đảo và yến nhà

Yến đảo là gì?

Yến đảo là tổ yến thu hoạch ngoài tự nhiên, thường tại các vách núi treo leo trên đảo. Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, độ ẩm cao, gió mưa bất chợt, nhiệt độ thay đổi, thường xuyên ảnh hưởng bởi giông bão khiến tổ yến đảo thường có to, thô và dày hơn so với tổ yến nhà. Để nhận biết nhanh bạn có thể dựa vào các đặc tính sau:

• Về hình dạng, tổ yến đảo trông giống nửa cái chén, hẹp ngang, thành dày, lòng sâu do phải đảm bảo khả năng che chở cho chim non trong mọi điều kiện, hoàn cảnh thời tiết. 
• Về màu sắc, yến sào đảo thường có màu trắng ngả vàng (thường gọi là quang yến). Tuy nhiên, màu sắc của yến đảo cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào giống yến hoặc thức ăn của chúng, chẳng hạn như mùa  đỏ (huyết yến) hay hồng (hoàng yến).

Yến nhà là gì?

Yến nhà (yến nuôi) là tổ yến được thu hoạch trong nhà. Tuy nhiên khác với việc nuôi gia súc, gia cầm, yến không được nuôi bằng thức ăn chăn nuôi mà vẫn tự kiếm thức ăn ngoài thiên nhiên. Phạm vi hoạt động của chúng có thể lên tới vài trăm km xung quanh nhà yến như đặc tính vốn có của loài.. 

Sự khác biệt duy nhất là thay vì làm tổ trên vách đá như ‘tập tính tự nhiên’, các nhà yến thường dùng nhiều biện pháp dẫn dụ để yến làm tổ trong nhà, Lúc này điều kiện nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm thường được kiểm soát tốt hơn, không có gió bão, thời tiết xấu khiến việc sinh tồn trở nên dễ dàng hơn. Bởi vậy hình dạng và màu sắc của yến nhà thường khá dễ phân biệt với yến đảo:

• Về hình dạng, do được phát triển trong môi trường khá dễ dàng nên yến nhà thường mỏng, nhẹ, có lòng cạn hơn so với yến đảo. Hình dạng tổ yến nhà thường khá giống ‘tai người’ nên hay được gọi chung là tai yến. 
• Về màu sắc, yến nhà có màu trắng. Nếu là yến non, tổ yến sẽ có màu trắng sáng. Ngược lại nếu là tổ yến già, màu trắng sẽ hơi ngà ngà. Bởi vậy khi mua bạn cũng nên lưu ý điều này để lựa chọn sản phẩm sao cho phù hợp.

Tất nhiên trong quá trình lựa chọn, bạn cũng nên lựa chọn các sản phẩm đến từ nhà yến uy tín để tránh các sản phẩm kém chất lượng được tẩy trắng hoặc làm giả, làm nhái. 

Kinh nghiệm mua yến sào: những quan điểm sai lầm về tổ yến đảo và tổ yến nhà

1. Yến đảo có giá trị dinh dưỡng cao hơn nên giá đắt hơn

Trên thị trường yến đảo thường được bán với giá cao gấp nhiều lần so với yến nhà bởi niềm tin về giá trị dinh dưỡng cao hơn so với yến nhà. Tuy nhiên, như đã phân tích ở trên, yến đảo và yến nhà thực tế chỉ khác nhau ở môi trường làm tổ, còn lại gần như không có sự can thiệp nào của con người. Bởi vậy hàm lượng dinh dưỡng của yến sào tự nhiên dù thực tế vẫn cao hơn yến nhà nhưng không thực sự khác biệt quá lớn đến ‘kéo giãn’ về giá.

Nguyên nhân một phần khiến yến sào thu hoạch ngoài tự nhiên đắt hơn nhiều lần sao với yến nhà có thể đến từ nhiều yếu tố khác – chẳng hạn sản lượng khan hiếm, đặc biệt khi sau nhiều lần khai thác, chim yến sẽ học khôn và không về khu vực cũ làm tổ. Bên cạnh đó 1 năm cũng chỉ có 3 mùa có thể thu hoạch yến sào tự nhiên – xuân, hè, thu. Do đó nguồn hàng dễ đứt gãy khi nhu cầu thị trường quá lớn.

Ngoài ra việc khai thác ngoài tự nhiên cũng khá nguy hiểm khi hầu hết tổ yến đều ở các hang động, vách đá trên cao. Điều này cũng dẫn tới hiệu suất thu hoạch bị giảm thấp và chi phí tăng cao. 

Chính vì vậy, tổ yến đảo có thể đắt hơn về nhiều nguyên do nhưng tuyệt nhiên không phải bởi giá trị dưỡng chất vượt trội. Đây cũng là điều bạn cần lưu ý khi mua!

Ở một góc độ khác, yến sào thiên nhiên cũng có những bất lợi khi so sánh với yến nuôi trong nhà. Ví dụ như trong nhiều điều kiện không hợp vệ sinh (như làm tổ trong hang động), tổ yến có thể sẽ bị pha tạp thêm nhiều tác nhân có hại, cần được chọn lọc kỹ càng bởi cái tâm của người thu hoạch. 

2. Yến nuôi trong nhà dễ bị ‘chi phối’ bởi bàn tay con người

Như đã đề cập ở trên, yến nuôi trong nhà, nói là nuôi nhưng chim yến vẫn tự kiếm ăn bên ngoài nên gần như không có sự can thiệp vào chu trình tự nhiên của chúng như các hình thức chăn nuôi khác (tăng trọng, kháng sinh, biến đổi gien…). Có chăng đi nữa chỉ là các hoạt động cải thiện môi trường làm tổ.

Một trong những nguyên nhân khiến yến nuôi có thể sản xuất với số lượng lớn, ổn định nhưng không hy sinh về giá trị dinh dưỡng nằm ở sự thuận lợi trong điều kiện sống ‘không thể tìm thấy ngoài tự nhiên’:

• Môi trường nuôi ngày càng được ‘hiện đại hóa’ với các hệ thống hỗ trợ để tạo ra điều kiện lý tưởng cho chim yến làm tổ, nuôi con.
• Không có thiên địch, ảnh hưởng từ môi trường, dịch bệnh khiến sản lượng nhiều và chất lượng đề ổn định, thuần khiết hơn.

Ngoài ra việc thu hoạch cũng dễ dàng hơn, ít hư hao hơn so với khi thu hoạch ngoài thiên nhiên. Bởi vậy phần lớn các sản phẩm yến sào trên thị trường đều có nguồn gốc từ các nhà yến.

3. Yến sào cứ thành dày, lòng sâu là tổ yến đảo 

Yến đảo thường có sản lượng rất thấp, khó kiểm soát và không cố định từng năm. Bởi vậy, các tổ yến thu hoạch ngoài đảo rất khó đáp ứng nhu cầu thị trường nói chung. Đây cũng là cơ hội cho nhiều bên làm giả ‘theo hình dáng và màu sắc tiêu chuẩn’, hoặc bán yến nuôi dưới mác yến đảo cho những người chưa thực sự am hiểu.

Sẽ khó có thể phân biệt bằng mắt thường khi mua. Hầu như chỉ có khi chế biến mới có thể nhận ra. Một số dấu hiệu dễ thấy có thể kể đến như:

• Yến nở nhanh thấy rõ trong 2-4 phút, 100% đây cũng không phải là yến thật
• Ngâm qua đêm thấy nước đổi màu, bở vụn, mất kết cấu sợi 

Suy cho cùng các sản phẩm yến giả, yến kém chất lượng vẫn đang ‘trôi nổi’ tràn lan trên thị trường. Dù có khá nhiều bài viết đưa ra cảnh báo và cách nhận diện nhưng với công nghệ làm giả ngày càng tinh vi, bạn vẫn nên lựa chọn các thương hiệu uy tín để đảm bảo chất lượng dinh dưỡng xứng đáng với giá trị bỏ ra.

Hiện nay, yến sào có giá bao nhiêu

Một lưu ý và kinh nghiệm mua yến sào quan trọng khi lựa chọn nhà cung ứng lần đầu đó là giá tổ yến. Nếu giá rẻ bất ngờ, hãy tự đặt câu hỏi cho bản thân. Bởi lẽ ngay cả khi các nhà yến đang ngày càng mở rộng quy mô, nhu cầu thị trường vẫn chưa thật sự được thỏa mãn 100%. Với quy luật cung thấp, cầu cao, sản phẩm giá rẻ có thể đồng nghĩa với giá trị dinh dưỡng bằng 0, thậm chí có hại cho sức khỏe người dùng.

Tính trên 100g, giá yến sào trên thị trường hiện nay giao động như sau:

Yến đảo

• 22-27 triệu đồng với huyết yến rút lông
• 16-21 triệu đồng với hồng yến rút lông
• 6-9 triệu đồng với tổ yến tinh chế
• 5-8 triệu đồng với tổ yến thô

Yến nuôi

• 5-7 triệu đồng với tổ yến rút lông
• 3-5 triệu đồng với tổ yến tinh chế
• 2.5-4 triệu đồng tổ yến thô

Tham khảo thêm các sản phẩm liên quan và mức giá mới nhất tại: Tổ yến Sanosa